De ster van Bethlehem

Dat de mensen vroeger slim waren… Drieëntwintig eeuwen geleden begonnen Griekse ingenieurs aan de Salomon-vijvers, de belangrijkste door mensenhanden gemaakte constructie van heel Palestina. Ik geef de harde feiten: drie gigantische bassins van elk honderdtwintig meter lang en acht meter diep, goed voor het verzamelen van meer dan een kwart miljoen kubieke meter water uit omliggende bronnen via twee aquaducten, om vervolgens dat water via drie andere aquaducten weg te stuwen tot in Bethlehem, Herodion en zelfs Jeruzalem. Tussen de bassins is er zes meter niveauverschil en binnen de bassins bouwde men gigantische trappen, om de zwaartekracht perfect tot zijn recht te laten komen. De Romeinen wilden het water immers tot in de Tempelberg van Jeruzalem doen geraken – de heiligste plaats ter wereld. De Salomon-vijvers liggen amper dertig meter hoger dan de Tempelberg en het water moest door een meer dan twintig kilometer lang aquaduct, dat slechts twintig centimeter daalde per honderd meter afstand: waw!

DSCN2410Het is lente en dus zijn de vijvers alweer grotendeels leeggelopen. Aan de hoogst gelegen constructie spelen kinderen in de schaduw van de dennenbomen. Eigenlijk valt er niet veel te zien en toch is dit om het zacht uit te drukken een technisch hoogstandje met een groot strategisch belang. Dankzij de bassins en aquaducten kon Jeruzalem zich verder ontwikkelen als belangrijk pelgrimsoord. En wie Jeruzalem wilde veroveren, moest gewoon de watertoevoer in handen krijgen. De laatste keer dat dat gebeurde was in 1967, wanneer de bezetting door Israël van start ging.

DSCN2414Iets voorbij de laagst gelegen vijver komen we aan een klooster dat in 1901 ter ere van de maagd Maria gebouwd werd met giften uit Argentinië en Uruguay. Voor het klooster ligt een prachtige ommuurde tuin en nadat de ijzeren poort opengaat rijden we over de muur tot aan de entree. Abood kent de bazin, zuster Rosa. Maar zuster Rosa is in geen velden te bespeuren en we worden opgewacht door een norse non. Ze is een beetje boos omwille van de luide brommer, maar daarna toont ze trots de kerk en geeft ze me een hele uitleg in het Italiaans, die compleet overstemd wordt door het gebleir vanuit een moskee. We zijn in Artas en met uitzondering van enkele Zuid-Amerikaanse nonnen wonen hier uitsluitend moslims. De nonnen onderhouden de tuinen van het klooster en runnen een kleuterschool voor de kinderen uit het dorp. Net als in het vlakbij gelegen Bethlehem wonen de verschillende geloofsgemeenschappen hier vredig naast en met elkaar. Ik zeg arrivederci aan de lieve non en we rijden weer weg over de muur rond de paradijselijke tuin.

DSCN2432Dat Bethlehem – ‘the most famous little town in the world’ – veel toeristen trekt heeft uiteraard alles te maken met de mysterieuze Geboortekerk, de oudste nog werkende Romaanse tempel die er is. We gaan nederig gebukt binnen door de lage inkom en wandelen meteen door naar het Grieks-orthodoxe gedeelte achteraan. Via een trap aan de zijkant van het altaar kan je tot bij de ster van Bethlehem, die geboorteplek van Jezus aanduidt.

 

DSCN2437Abood is in een assertieve bui en we steken voor, maar lopen toch vast in het gedrum en ge-sjjjjjjt! bovenaan de trap. De menigte reageert kwaad op het luid gepraat van sommige toeristen en ik kan dat volkomen begrijpen: zelf tolereerde ik ook enkel ingetogen eerbied bij het mausoleum van Che Guevara in Santa Clara. Een groepje Amerikaanse bejaarden zorgt voor extra vertraging en de man voor ons weigert te bewegen totdat het allerlaatste oudje afgedaald is. Één van deze oudjes, Richard, staat stevig te zweten naast mij en ik besluit hem vriendelijk maar kordaat naar voren te duwen, want het begint stilaan serieus op mijn zenuwen te werken. Beneden knielen en vallen mensen neer aan de ster. Dit is voor gelovigen ongetwijfeld een zeer emotionele ervaring en als atheïst houd ik me respectvol op de vlakte. De originele ster werd trouwens in 1847 gestolen door orthodoxe monniken, wat tot grote spanningen leidde tussen Rusland en Frankrijk. Vermoeiend.

DSCN2435